Οι Συγγενείς Μελανοκυτταρικοί Σπίλοι (ΣΜΣ) είναι ορατές υπερχρωσικές (μελανοκυτταρικές) αλλοιώσεις του δέρματος, οι οποίες είναι παρούσες κατά τη γέννηση του βρέφους. Είναι κατά βάση καλοήθεις όγκοι μελανοκυττάρων, οι οποίοι δημιουργούνται από τον ανώμαλο πολλαπλασιασμό των προγονικών κυττάρων τους.
Διακρίνονται σε μικρούς, μεσαίους, μεγάλους και γιγαντιαίους. Ανάλογα με την έκταση του σώματος του βρέφους που καλύπτουν. Οι μεγάλοι και οι γιγαντιαίοι σπίλοι δύνανται να διηθούν βαθύτερα το δέρμα ή ακόμα και υποκείμενους ιστούς ή όργανα.
Η παρουσία μεγάλων ή γιγαντιαίων σπίλων είναι μία σπάνια περίπτωση. Παρατηρείται περίπου 1:50.000 γεννήσεις. Συχνά ένας μεγάλος ή, ακόμα συχνότερα, ένας γιγαντιαίος μελανοκυτταρικός σπίλος, δύναται να συνοδεύεται από πολυάριθμους “σπίλους-δορυφόρους” σε όλο το σώμα.
Ποιά είναι η επικινδυνότητα τους και γιατί η θεραπεία τους απαιτεί έγκαιρη αφαίρεση και εξειδικευμένα επανορθωτικά χειρουργεία;
Οι Συγγενείς Μελανοκυτταρικοί Σπίλοι , ειδικά οι μεγάλοι και γιγαντιαίοι, σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης κακοήθους μελανώματος. Με πιθανότητα 5% στη διάρκεια της ζωής του ατόμου. Οι μισοί από τους ασθενείς με ΣΜΣ που θα εμφανίσουν μελάνωμα θα νοσήσουν πριν από τα 5 έτη της ζωής τους.
Επιπλέον, τα μελανώματα που σχετίζονται με ΣΜΣ τείνουν να εμφανίζονται σε βαθύτερα στρώματα του δέρματος ή και σε εξωδερματικές εντοπίσεις. Κάνοντας έτσι τη διάγνωση δύσκολη και την επιβίωση μειωμένη. Για τους παραπάνω λόγους, είναι επιτακτική η έγκαιρη χειρουργική αφαίρεση των ΣΜΣ. Επίσης, το αισθητικό πρόβλημα που δημιουργούν στο προσβεβλημένο άτομο είναι εντονότατο. Ως εκ τούτου η αντιμετώπιση του είναι καίριας σημασίας για την ομαλή ανάπτυξη, σωματική και ψυχολογική, του παιδιού.
Δεδομένου ότι το μέγεθος των ελλειμάτων του δέρματος μετά από αφαίρεση ΣΜΣ συχνά αποκλείει τη δυνατότητα αποκατάστασης κατά πρώτο σκοπό (άμεση συρραφή), είναι επιβεβλημένη η εφαρμογή εξειδικευμένων τεχνικών αποκατάστασης για την επίτευξη του βέλτιστου αποτελέσματος.
Ποιά είναι η θεραπεία με τα καλύτερα αποτελέσματα;
Ιστορικά έχουν δοκιμαστεί διάφορες θεραπείες για την αντιμετώπιση των ΣΜΣ. Όπως δερμαπόξεση, λέιζερ, αφαίρεση και κάλυψη των ελλειμμάτων με δερματικά μοσχεύματα.
Αν και η επιλογή της κατάλληλης μεθόδου καθορίζεται από πληθώρα παραγόντων, οι παραπάνω μέθοδοι έχουν αποδειχθεί σημαντικά κατώτερες εν συγκρίσει με την χειρουργική αφαίρεση. Και την αποκατάσταση με κρημνούς που υπέστησαν διάταση με τη βοήθεια διατατήρων ιστού (tissue expanders).
Τα αποτελέσματα της ριζικής εκτομής των βλαβών και της χρήσης των διατατήρων είναι τα βέλτιστα. Τόσο από ογκολογικής άποψης όσο και από αισθητικής, καθότι επιτυγχάνεται αποκατάσταση του ελλείματος με όμοιας υφής, πάχους και ποιότητας δέρμα.
Συγγενείς Μελανοκυτταρικοί Σπίλοι – Ποιά είναι τα στάδια της θεραπείας;
Σε πρώτη φάση γίνεται μία ενδελεχής μελέτη του κάθε βρέφους σε εξατομικευμένη βάση και αποκλείονται ορισμένες σοβαρότατες πιθανές καταστάσεις (πχ. ύπαρξη νευροδερματικού σπίλου). Στη συνέχεια, καταστρώνεται πλάνο θεραπείας. Στο πρώτο χειρουργείο τοποθετούνται οι διατατήρες των ιστών (ειδικά “μπαλόνια” τα οποία μπαίνουν κάτω από το δέρμα).
Συνήθως το βρέφος παραμένει στο νοσοκομείο για 1-2 νύχτες και στη συνέχεια επιστρέφει στο σπίτι. Για τους επόμενους 3-4 μήνες πραγματοποιούνται επαναλαμβανόμενες συνεδρίες “φουσκώματος” των διατατήρων με φυσιολογικό ορό, στο ιατρείο.
Όταν η διάταση έχει φτάσει στο μέγιστο επιθυμητό βαθμό, προγραμματίζουμε το δεύτερο χειρουργείο, κατά το οποίο αφαιρούμε τον διατατήρα, εκτέμουμε την έκταση εκείνη του σπίλου την οποία θα μπορέσουμε να αποκαταστήσουμε με τον διατεταμμένο κρημνό του δέρματος και στη συνέχεια πραγματοποιούμε την αποκατάσταση. Αναλόγως με το μέγεθος του ΣΜΣ δύναται να απαιτηθούν περισσότεροι του ενός “κύκλοι” αποκατάστασης, μέχρις ότου καλυφθεί όλη η προσβεβλημένη επιφάνεια.
Πόσο δύσκολη είναι η όλη διαδικασία για το παιδί και την οικογένεια του;
Η διαδικασία της αποκατάστασης των ΣΜΣ είναι ενίοτε μακρά και απαιτεί τόσο υπομονή, επιμονή και δύναμη εκ μέρους του παιδιού και των γονέων του, όσο και απρόσκοπτη υποστήριξη, αφοσίωση και επαγγελματισμό από την πλευρά του Πλαστικού Χειρουργού. Τα αποτελέσματα, ωστόσο, δικαιώνουν όλον αυτόν τον κόπο!
Tip: Ενημερωθείτε σχετικά με την Μικροωτία
